Vorige week publiceerden we een blog over hoe we bij Dinobusters sinds de coronacrisis steeds meer webinars maken over change management en hoe de focus erin te houden. We beloofden nog een tweede deel van deze blog, namelijk over hoe we omgaan met al die online lessen voor “onze” hogescholen, waar Elke (HoGent) en Nancy (Thomas More) voor werken. Hier is ie dan!
(1) Het verhaal van HoGent: snel schakelen en heldere communicatie
Bij HoGent werd heel snel de koe bij de horens gevat. Al meteen na de officiële communicatie van de regering kregen we heldere richtlijnen mee over hoe we als docent vanop aftand de lessen toch kunnen laten doorgaan. Bij HoGent zitten we op een Office 365 omgeving, en daarom was Teams de meest geschikte keuze. Achteraf bekeken zelfs een goede keuze, want een andere populaire tool ‘Zoom’ bleek veiligheidsproblemen te hebben.
Maar hoe begin je daaraan als je voorheen enkel lessen gaf in een auditorium? Eerst en vooral merk ik dat het super belangrijk is om een goede voorbereiding te hebben. Je presentatie moet perfect gestructureerd zijn en je moet ook nadenken over hoe je op een dynamische manier interactie kunt hebben met je studenten. Voor kleine groepjes kan dat via video, maar als je met een groep van bijna 100 studenten zit, dan moet je dit meer modereren en faciliteren. Zo gaf ik samen met mijn lieftallige collega Albert eens een college voor een heel grote groep studenten en daar was de truuk om goed af te spreken tussen elkaar. Ik nam toen even het voortouw om de presentatie te geven en als Albert wou aanvullen, dan zette hij subtiel zijn camera aan zodat ik wist dat hij iets ging zeggen. Zo zorgden we voor een leuke wisselwerking en hadden de studenten op geen enkel moment last van docenten die door elkaar babbelen.
De chatfunctie werd ook geactiveerd om de studenten vragen te laten stellen en antwoorden te krijgen. Toen we voor het eerst via de chatfunctie tijdens een webinar in dialoog gingen met studenten, viel ons op dat er veel meer interactie was. Als je les geeft voor een auditorium met veel studenten en een vraag stelt aan de groep, dan zie je de angst op de gezichten.
‘Ze gaat het toch niet aan mij vragen hé…’
Met een webinar zie je plots de introverte studenten opleven. Ze stellen vragen, geven feedback en er komt een vorm van enthousiasme naar boven die we in het echte leven nooit echt opmerkten. Dit was dan ook de belangrijkste les die we tot nu toe als docent hebben geleerd. We overwegen zelfs om na de crisis de colleges meer af te wisselen met webinars. Zo kunnen we tegemoet komen aan de verschillende leerstijlen en studenten een breder pallet geven.
Een ander gek fenomeen dat ik ervaar tijdens de lockdown is de vervaging van uren en de schoolse structuur. Studenten bellen plots tijdens het weekend om een vraag te stellen. Midden in de nacht krijg je een chatbericht met een verzoek om een call te organiseren over de stage of de bachelorproef. De paasvakantie loopt gewoon door en er zijn nog verschillende activiteiten en werkzaamheden aan de gang, terwijl het vroeger meestal wel rustig was in die periode. Het lijkt alsof alles intensiever en méér geworden is. Ook voor de studenten is het een beetje balen. Ze moeten op volle toeren blijven werken en missen de campus en de dagelijkse vibes van de school. Er is ook een beetje angst aanwezig: wat brengt de toekomst en hoe zal het schooljaar nu verder verlopen?
De hypothese dat ‘Het Nieuwe Werken’ meer tijd en ruimte oplevert lijkt in de praktijk niet helemaal te kloppen. Je moet meer energie investeren in voorbereidingen, opvolgingen en er gaat bovendien een deel non-verbale communicatie verloren. Desalniettemin is het nu de beste manier om de school draaiende te houden en we mogen dus van geluk spreken dat er geïnvesteerd is in online tools om dit nu te doen.
(2) Het verhaal van Thomas More: aanloop nemen, warme ondersteuning en netwerkend lesgeven
Toen donderdag 12/3 de beslissing ‘s avonds viel dat de hogeschool zou sluiten voor “live-lessen”, was ik niet bepaald verbaasd. We hadden het al ‘voelen’ aankomen, de berichten in de media beloofden niet veel goed rond dit Corona virus- dat een heel venijnige infectie (COVID-19) veroorzaakt én op een hogeschool zit je natuurlijk heel vaak met veel mensen samen in één ruimte. Er volgt een duidelijke mail, die zegt dat we voortaan online gaan lesgeven maar hoe… wordt op dat moment niet vermeld. Thomas More was immers nog volop bezig met het voorbereiden van een uitrol rond online lesgeven – we zijn dus initieel even gepakt in snelheid, maar dat betekent niet dat we bij de pakken neer gaan zitten…
Vrijdag 13/3 geef ik immers les “Reputatie- en conversatiemanagement” én ik wil die les niet verloren laten gaan. Dus ga ik aan de slag met een privé groep op Facebook, voeg alle studenten (één voor één) toe én start een facebook live in die groep en begin gewoon mijn les live te geven (met projectie van mijn scherm op de beamer achter mij 😉
Wat mij op dat moment al direct opvalt: wat een enthousiasme bij de studenten om de lessen online te volgen! Op enkele na is iedereen stipt aanwezig, met een heerlijke gretigheid. Ik merk eveneens dat ik ook de meer introverte studenten makkelijker hoor via de comments of een berichtje (whatsapp, messenger, mail). Grote voordeel van de FB live is dat de les nadien te herbekijken is door elke student – zodat wat ze gemist hebben of dingen die te snel gingen, even kunnen herbekijken. Het lastigste als docent? Jezelf constant terug zien en horen, maar hé, dan onderga je eens wat je studenten moeten aanschouwen elke les 😉
Uiteraard is het wat zoeken in het begin – zijn we allen even wat onzeker – maar de samenhorigheid en het wederzijds begrip tilt mij alleszins over deze hektische periode. Snel schakelen, zelf bijleren zodat je het snel kan overbrengen, nog even wat onderzoek over afstandsleren erbij halen… het is allemaal deel van onze afgelopen werkmaand als docent.
Intussen is er een dikke maand voorbij en passeerden voor mij meerdere tools de revue: Teams, Skype for business en Zoom. Intussen ben ik ook aan het experimenteren met Newrow – Kaltura – dat we via ons eigen systeem (Canvas) kunnen linken én de Canvas conferences via “Big Blue Button“. Er worden webinars gegeven vanuit de interne ICT en opleidingsdienst en de ondersteuning groeit met de dag. Syper!
Alleen… Amaai, er bestaan veel systemen om het onderwijs te ondersteunen. Persoonlijk denk ik dat daar één van onze uitdagingen zal liggen voor studenten én collega’s in het (hoger) onderwijs: bomen en bos van elkaar leren onderscheiden. Alhoewel ik het een meerwaarde vind dat je met veel systemen kan werken (omdat je dan makkelijker kan aansluiten in een wisselende flexibele werkomgeving), is daaruit kiezen toch beetje de uitdaging.
Maar hé, na déze lockdownperiode zijn we als docent zodanig multidisciplinair inzetbaar online en in real life, dat geen enkel systeem nog geheimen heeft voor ons. Sowieso heb ik persoonlijk de stille hoop dat we voor sommige vakken – waarvan de lessen die in toekomst (hopelijk toch) terug in aula’s en leslokalen mogen doorgaan – voortaan ook vanop afstand kunnen aanbieden (of laten herbekijken). Op die manier zouden studenten die er dat moment zelf niet bij zijn, of die stukjes niet begrepen hebben, ons even kunnen “terugspoelen”. Flipping the classroom re-invented.
Nu iedereen noodgedwongen 100% in zijn/haar ‘kot’ zit, is de nood aan interactie wel anders geworden. De bijna wekelijkse updates vanuit het regiobestuur van de hogeschool, de unit manager van de business unit én van mijn eigen opleidingsmanager doen deugd. We krijgen heel veel info door maar die is niet zomaar éénrichtingsverkeer. Ook studenten benaderen ons anders, vaker, sneller. Maar steeds wordt er oprecht gevraagd of alles ok is, of het nog gaat. Ja, er is in tijden van coronacrisis een directe open én warme communicatie. In alle richtingen. Alsof grenzen iets meer vervagen en we gewoon allemaal mens onder elkaar zijn. Mooi vind ik ook dat onze inspanningen worden gezien én gewaardeerd. De paashaas komt zelfs tot bij ons docenten thuis een pakketje leveren met een boodschap vanuit het hart (én chocolade).
Wat heb ik vooral geleerd uit deze periode?
- Koffie en chocolade hélpen écht 😉
- Er zijn superveel tools die je kan gebruiken om met elkaar in interactie te gaan
- Lesgeven is nog altijd superleuk om te doen, zowel online als in real life (en ik kijk stiekem wel wat uit naar dat terug in levende lijve aanschouwen van ‘mijn’ studenten)
- Willen of niet: we leren allemaal gigantisch veel bij – en maken fouten, waar we dan weer uit mogen leren. Gelukkig maar.
- De beste manier om iets bij te leren is … door de tijd ervoor te nemen, te doen en ook… dingen noteren. Anders is de kans immers groot dat ons overloaded brein het terug gaat vergeten of overboord gooien.
- Online lesgeven is zo mogelijks nog intensiever dan face-to-face in een vol auditorium. Je moet afwisselen, interactie stimuleren, enthousiast overkomen maar ook pauzes geven.
En toch… als er één iets met kop en schouders voor mij boven al deze lessons learned uitsteekt, dan is het wel… Een school die maak je #Samen. Iedereen heeft daarin zijn eigen rol: studenten, docenten, secretariaat, bestuur, managers, directie maar is tegelijk ook gewoon… mens.
Laat ons vooral dat onthouden na heel deze corona tijd: we’re all human. Mensen met, voor en door elkaar. #StaySafe #SamenTegenCorona
